Het DISC model

‘DISC is toch met die kleuren?’ Die vraag horen we vaak. En we vertellen er ook graag over! In dit artikel lees je alles over wat DISC is, wat de verschillende kleuren betekenen en wat je met het DISC model kunt in de dagelijkse (werk)praktijk.

Inhoudsopgave

• Wat is het DISC model?
• Gedrag is de basis van DISC
• DISC model stijlen
• DISC model kleuren
• Verschil tussen gewenst gedrag en natuurlijk gedrag
• Hoe ziet mijn DISC profiel eruit?
• Hoe bepaal je de DISC kleur van iemand anders?
• Voordelen van DISC
• Trainingen met het DISC model

Wat is het DISC model?

Het DISC model geeft inzicht in gedrag van zowel jezelf als van anderen. Ken jij ook situaties of personen waarbij jullie langs elkaar heen lijken te praten? Waarom snapt die ander niet wat je zegt? Of waarom reageert die ander zo fel als jij gewoon iets vraagt? Met DISC kom je erachter.

Door DISC begrijp je waar bepaald gedrag of een reactie vandaan komt. Dat communiceert een stuk prettiger. Je weet dan wat de ander belangrijk vindt en je past daar gemakkelijk jouw manier van communiceren op aan. Naast inzicht in gedrag geeft DISC je ook handige en concrete tips die je meteen kunt toepassen.

Oorsprong

Het DISC model is eind jaren twintig ontwikkeld door de Amerikaanse psycholoog Dr. William Moulton Marston, met grote invloeden van Dr. Carl Gustav Jung. Op basis van gedragsobservaties ontdekte hij dat menselijk gedrag is te vangen in twee waarneembare assen. De vier kwadranten die hierdoor ontstaan vormen de zogenaamde DISC kleuren.

De verschillende kleuren

Het DISC model laat vier gedragsstijlen zien met bijbehorende kleuren. We hebben allemaal een mix van deze stijlen in ons. Vaak is één van de vier stijlen/kleuren het sterkst ontwikkeld en daarom het meest zichtbaar voor anderen.

• rood staat voor Dominant
• geel staat voor Invloedrijk
• groen staat voor Stabiel
• blauw staat voor Consciëntieus

Lees meer over de verschillende gedragsstijlen per kleur door op de links te klikken. Verderop in dit artikel vind je ook meer informatie.

Gedrag is de basis van DISC

Je karakter is aangeboren en ligt vast, maar gedrag vormt en ontwikkelt zich gaandeweg in je leven. Jouw gedrag is ontstaan door je opvoeding, scholing en eerdere ervaringen. Gedrag is het beste te omschrijven als de manier waarop je zaken aanpakt en de manier waarop je reageert op de dingen die in je omgeving gebeuren.

Veel mensen zijn zich niet bewust van het eigen gedrag of het effect dat ze daarmee hebben op hun omgeving. Door eerst inzicht te krijgen in je eigen gedrag, kun je daarna kijken wat voor effect jouw gedrag heeft op de omgeving.

Gedrag is waarneembaar voor je omgeving. Ben je bijvoorbeeld iemand die van zijn hart geen moordkuil maakt of denk je liever eerst goed na over wat je gaat zeggen? Plan jij je taken ver vooruit of zie je wel wat er die dag gaat gebeuren en improviseer je graag? Door dit soort afwegingen laat je je voorkeursstijl zien.

Je gedrag bepaalt ook de manier waarop je graag benaderd wilt worden door anderen en hoe je zelf anderen benadert. En anderen reageren weer op jouw gedrag. Het is een constante wisselwerking. De DISC methode helpt met inzicht krijgen in jouw eigen gedrag en het gedrag van anderen.

DISC model stijlen

Binnen DISC zijn er vier stijlen te herkennen. Indirect versus direct en taakgericht (denken) versus mensgericht (voelen). In onderstaande illustratie zie je de verschillende gedragskenmerken van mensen die hoog scoren op indirect en direct.

1. Indirect

Mensen die hoog scoren op ‘indirect’ laden zich op door alleen te zijn. Ze zijn behoedzaam, rustig en willen liever geïntroduceerd worden bij anderen, dan dat ze zelf op iemand afstappen. Indirecte mensen zijn rustige types, luisteren graag, praten met een zachter stemgeluid, hebben rustige en beheerste lichaamstaal en staan niet graag op de voorgrond.

2. Direct

Mensen die hoog scoren op ‘direct’ zoeken actief mensen op, maken contact met anderen door zichzelf te introduceren, staan graag op de voorgrond en zeggen wat ze te zeggen hebben. Zij nemen risico’s en nemen vaak het initiatief. Directe mensen zijn open, energiek en spraakzaam, hebben vaak een luider stemgeluid en hebben een expressieve en levendige lichaamstaal.

Daarnaast hebben we de andere gedragspatronen: taakgericht versus mensgericht.

3. Taakgericht

Mensen die hoog op taakgericht scoren, handelen rationeel en denken eerst goed na voordat ze handelen. Zij zijn controlerend en richten zich op het doen van dingen en het behalen van resultaten. Zij nemen hun besluiten op basis van feiten en argumenten en zijn gericht op het afronden van taken.

4. Mensgericht

Mensen die vooral mens- of relatiegericht zijn, handelen vooral vanuit het voelen. Zij zijn gericht op het bouwen van relaties en nemen besluiten op basis van emoties en gevoel.

DISC kleuren

Bij de bovengenoemde vier afzonderlijke gedragspatronen horen de kenmerkende DISC kleuren.

Door mensgericht en taakgericht, indirect en direct én de vier gedragstypen te combineren, ontstaat het volgende model.

Wat jouw gedragstype of DISC kleur is, wordt bepaald door jouw score op de verschillende gedragspatronen;

• Hoog scorend op Direct en Taakgerichtheid = Dominant (rood)
• Hoog scorend op Direct en Mensgericht = Invloed (geel)
• Hoog scorend op Indirect en Mensgericht = Stabiel (groen)
• Hoog scorend op Indirect en Taakgericht = Consciëntieus (blauw)

Jouw persoonlijke stijl is altijd een combinatie van alle vier de kleuren. Eén DISC kleur overheerst vaak in ons dagelijkse doen en laten. We zeggen dus bijvoorbeeld dat iemand ‘blauw is’, maar bedoelen daarmee dat de blauwe kleur overheersend is.

Bij het bepalen van jouw persoonlijke gedragsstijl is er geen goed of slecht. Ieder gedragsstijl neemt veel kwaliteiten met zich mee, maar ook de nodige valkuilen. Er is geen superieure testuitslag, geen gedragsstijl of combinatie die het beste is. Dat is ook niet het doel van DISC. Het gaat erom dat je het als middel gebruikt om meer inzicht te krijgen in gedrag.

Hieronder lees je de verschillende kenmerken van de kleuren (DISC gedragsstijlen) nog eens kort. Als je meer wilt weten over een specifieke kleur, klink dan op de link.

• DISC Rood (dominant) – Iemand met deze gedragsstijl gedraagt zich doelgericht, innovatief, besluitvaardig en overtuigend. Andere kenmerken zijn: energiek, stevige handdruk, soms bozige expressie, dynamisch, duidelijk sprekend.
• DISC Geel (invloedrijk) – Degene met deze gedragsstijl is tolerant, mensgericht, enthousiast, diplomatiek en inspirerend. Andere kenmerken zijn: aanwezig, expressief, beweeglijk, hartelijk, hoog spreektempo, uitnodigend.
• DISC Groen (stabiel) – Deze gedragsstijl kenmerkt zich door een meer afwachtende houding en terughoudendheid. Deze doener is attent, ontspannen, vriendelijk, kalm en luistert graag en goed naar anderen.
• DISC Blauw (consciëntieus) – Mensen die hoog scoren op deze gedragsstijl richten zich op kwaliteit en regels. Ze zijn correct en beleefd, discreet, precies, gereserveerd, formeel en hebben vaak een scherpe blik.

Verschil tussen gewenst en natuurlijk gedrag

Meestal zit er verschil tussen het gedrag dat je vertoont in gunstige en in minder gunstige omstandigheden.

Gewenst gedrag

Zijn de omstandigheden gunstig en ben je op je gemak? Dan stemmen wij ons gedrag af op wat in onze ogen van ons wordt verwacht. We interpreteren onze omgeving en de situatie en handelen op een wijze die in onze ogen passend is. We zijn ons bewust van het gedrag dat van ons wordt gewenst. Wat we dan laten zien is gewenst gedrag.

Natuurlijk gedrag

Is er een bepaalde mate van stress en zijn de omstandigheden minder gunstig? Dan vertoon je gedrag conform je kernpatroon. Mogelijk wissel je als het ware van kleur. Dit gaat vanzelf, omdat je onder een bepaalde mate van druk terugkeert naar je natuurlijke gedragsstijl. Juist omdat je je hier niet van bewust bent, is het van belang om meer inzicht te krijgen in de persoonlijke effectiviteit van het natuurlijk gedrag. Dan kun je bepalen of jouw natuurlijke gedrag je helpt óf juist belemmert in bepaalde situaties.

Hoe groter het verschil tussen het gewenste gedrag en het natuurlijke gedrag, hoe meer energie het zal kosten om het gewenste gedrag te laten zien. Onder druk kan je dan vervallen in je natuurlijke gedrag, wat onvoorspelbaar kan zijn voor je omgeving.

Hoe ziet mijn DISC profiel eruit?

De makkelijkste manier om je eigen DISC profiel in kaart te brengen, is door middel van een (online) vragenlijst. Online zijn er verschillende DISC-testen te vinden. Wij adviseren de DISC test van Q4 Profiles. Door middel van onderstaande knop kun je de beknopte versie van de vragenlijst kosteloos aanvragen.

DISC kleuren meten

Hoe bepaal je iemand anders zijn voorkeursstijl? Daar kun je op verschillende manieren achter komen.

Observeren

Je kunt achter iemands DISC kleur komen door goed te kijken naar de verbale en non-verbale communicatie. Je kunt kijken of het gedrag wat iemand laat zien valt onder direct of juist eerder onder indirect gedrag. Daarnaast maak je een inschatting of je meer taakgericht of mensgericht gedrag ziet. Als je dat weet, kun je inschatten welke DISC kleur erbij hoort.

DISC test

Je kunt DISC ook meten met een (online) vragenlijst. Deze zijn er in verschillende varianten. IMK opleidingen maakt gebruikt van de DISC analyse van Q4 Profiles.

In ongeveer een kwartier vul je de online vragenlijst in. Antwoorden zijn daarbij nooit goed of fout. Hieruit komt je persoonlijke DISC gedragsprofiel naar voren. Dit profiel wordt omschreven in een rapport dat in verschillende vormen beschikbaar is, variërend van een (kosteloze) algemene beschrijving tot een uitgebreid rapport inclusief overzichtelijke grafieken.

Voordelen van DISC

Je weet nu wat DISC is en wat de verschillende DISC kleuren betekenen? Maar wat levert het gebruik van DISC eigenlijk op? Het DISC model heeft vele voordelen. We zetten er een paar op een rij:

• Positiever en effectiever samenwerken
• Betere onderlinge communicatie
• Besef dat iedereen anders is
• Waarderen van onderlinge verschillen
• Conflicten oplossen en/of voorkomen
• Beter zicht op valkuilen en kwaliteiten
• Inzicht in wat motiveert (en wat niet)

Waarvoor wordt DISC gebruikt?

DISC gebruik je zowel individueel als voor teams, om inzicht te geven in gedrag.

Individueel

Individueel krijg je meer inzicht in persoonlijke kwaliteiten, de voorkeuren en behoeftes achter gedrag en waar mensen mogelijk energie verliezen. Je wordt je bewust van jouw persoonlijke handleiding, en hebt een tool in handen om die aan anderen te communiceren. Daarnaast geeft het duidelijkheid over verschillen in behoeften en gedrag, waardoor je de ander beter leert begrijpen en de communicatie verbetert.

Teams

Bij teams gaat het vooral over elkaar beter leren kennen en begrijpen. Is er een goede mix van alle beschikbare kwaliteiten en worden deze ook ingezet? Je weet beter wat de ander van jou nodig heeft, waardoor je meer op dezelfde golflengte met elkaar gaat communiceren. Hierdoor begrijp je elkaar veel beter en kom je tot een beter resultaat!

Je kunt DISC inzetten bij:

• Individuele coaching
• Teamcoaching
• Teambuilding en teamtraining
• Communicatietrainingen
• Persoonlijk leiderschap en persoonlijke effectiviteit
• Werving en selectie

Ervaringsverhalen over DISC

Bij IMK Opleidingen werken we graag en veel met DISC. We gebruiken het ook binnen onze eigen organisatie. Lees hier de ervaringen van Eliza en Stefan over het DISC-profiel met uitgebreide uitleg.

Meer informatie over DISC

In dit artikel hebben we een beknopte uitleg gegeven over het DISC model. Wil je verder de diepte in? Lees dan verder.

• Ontdek jouw DISC-profiel met deze 5 gratis testen
• Beter samenwerken in teams met DISC
• Werven, opleiden en behouden met DISC
• Verbeter de onboarding van nieuwe medewerkers met DISC
• Zo herken je de DISC kleur van jouw gesprekspartner
• Effectief communiceren met DISC
• Effectief vergaderen met DISC
• Stress signalen herkennen aan de hand van DISC
• Zo gebruik je DISC om zelfvertrouwen op te bouwen
• Communiceren met dezelfde DISC-kleur
• De ander motiveren op basis van DISC

Luister je liever naar audio? Ontdek dan onze podcast ‘Eerste hulp bij DISC’!

Trainingen met het DISC model

Wij bieden verschillende DISC-trainingen aan. In deze trainingen staat het DISC-model centraal:

• DISC profiel met uitgebreide uitleg – Achterhaal jouw persoonlijke DISC profiel. Door de uitgebreide nabespreking met onze gecertificeerde DISC-partner krijg je maximaal inzicht in je profiel en kun je de resultaten in de praktijk toepassen.
• DISC certificeringstraining – Zelf DISC profielen inkopen en afnemen? Na het behalen van deze certificeringstraining ben je officieel DISC-partner.
• Training DISC en leiderschap –  Versterk je je leiderschapsvaardigheden met DISC en het Werk Omgeving Profiel (WOP). Leer onder andere je communicatie beter afstemmen op teamleden.
• Training DISC voor HR – Ontdek hoe je DISC en het Werk Omgeving Profiel (WOP) inzet als HR-instrument. Leer onder andere hoe je het inzit om je werving en talentontwikkeling te verrijken.
• Maatwerktraining DISC voor sales en accountmanagers – Leert de gedrags- en communicatiestijl van je klant herkennen, daarop af te stemmen en aan te sluiten.
• Maatwerktraining Teambuilding met DISC – Voor teams die effectiever willen samenwerken. Leer elkaar beter kennen met behulp van DISC.

Bij onderstaande opleidingen en trainingen is de uitgebreide DISC analyse een belangrijk onderdeel van het lesprogramma:

• Training Authentiek leiderschap
• Praktisch leidinggeven op de werkvloer, de verdieping
• Opleiding Middle Management B
• Opleiding Human Resource Management B

Bij onderstaande opleidingen en trainingen wordt de samenvatting van de DISC analyse behandeld:

• Opleiding Middle Management A
• Opleiding Accountmanagement A
• Opleiding Human Resource Management A
• Training Praktisch leidinggeven op de werkvloer
• TrainingDe effectieve teamleider
• Training Leidinggeven aan professionals
• Training Persoonlijke effectiviteit
• Training Proactief en klantgericht bellen
• Training Commerciële binnendienst
• Training De vakman als accountmanager
• Training Effectief leidinggeven aan de OR
• Feedback training

Wil je graag vrijblijvend studieadvies? Neem dan contact ons op via advies@imkopleidingen.nl

Veelgestelde vragen