Leiderschap bestaat in allerlei verschillende vormen. Van micromanagement tot volledige autonomie. In dit artikel bespreken we twee uitersten: ondersteunend leiderschap en sturend leiderschap. Wat is het verschil en wanneer pas je welke stijl toe?
Inhoud
Ondersteunend en sturend leiderschap
Als leidinggevende kun je verschillende leiderschapsstijlen toepassen in verschillende situaties. Dit flexibele omgaan met de mogelijkheden noemen we situationeel leiderschap.
Twee van de stijlen die recht tegenover elkaar staan, zijn ondersteunend leiderschap en sturend leiderschap. Meestal volgen de stijlen zich op wanneer de taakvolwassenheid van een medewerker toeneemt.
Wat is sturend leiderschap?
Sturend leiderschap is taakgericht. Je geeft duidelijke instructies over hoe het werk uitgevoerd moet worden en wat het verwachte resultaat is. Je legt als leidinggevende stap voor stap uit hoe een taak gedaan moet worden en controleert na afloop of het goed gedaan is.
Wanneer pas je sturend leiderschap toe?
1. Inwerken van nieuwe collega’s
Nieuwe medewerkers moeten het reilen en zeilen van een organisatie nog leren kennen. Ze moeten leren hoe het werk uitgevoerd moet worden, ook al hebben ze al ervaring met soortgelijk werk bij andere bedrijven. Het kan namelijk goed zijn dat jullie het anders aanpakken.
2. Weinig kennis en ervaring
Werkt een medewerker al jaren binnen het bedrijf, maar is hij overgestapt naar een nieuwe functie? Of krijgt hij er nieuwe taken bij? Ook dan komt sturend leiderschap van pas. Bij het aanleren van nieuwe vaardigheden is het namelijk handig als het eerst eens voorgedaan wordt. Zelfs al is de medewerker in kwestie een ster in een ander vakgebied.
3. Risicovolle taak
Soms is een taak de ene keer wat zwaarwegender dan een andere keer. Als bijvoorbeeld je verkoopmedewerker een presentatie moet geven bij een grote multinational, is het deze keer wellicht belangrijker dan bij de groenteboer op de hoek. Het is dan fijn om wat meer sturing te geven.
Aandachtspunten bij sturend leiderschap
Bij sturend leiderschap is er weinig ruimte voor inbreng vanuit de uitvoerder. Zorg daarom dat je niet te lang in de sturende leiderschapsstijl blijft hangen. Dat werkt demotiverend. Als iemand zijn taken onder de knie heeft, ga dan door richting een ondersteunende stijl. Eventueel via een coachende leiderschapsstijl.
Vergeet ook niet om te vragen hoe iemand de taak heeft ervaren, waar hij tegenaan liep en deel een gemeend compliment uit nadat iemand een taak naar verwachting heeft afgerond. Pas daarnaast op voor te veel jargon en een te korte of lange uitleg.
Wat is ondersteunend leiderschap?
Ondersteunend leiderschap is mensgericht. Je medewerkers weten zelf wat er gedaan moet worden en op welke manier. Je vertrouwt erop dat ze zelf de juiste beslissingen nemen, maar biedt wel ondersteuning wanneer hierom gevraagd wordt. Deze ondersteuning beperkt zich niet alleen tot het werk dat gedaan moet worden, maar ook tot professionele ontwikkeling en persoonlijke vraagstukken.
Wanneer pas je ondersteunend leiderschap toe?
1. Ervaren vakspecialisten
Doorgewinterde vakprofessionals hebben geen sturing meer nodig. Ze weten precies hoe ze hun werk moeten uitvoeren. Waarschijnlijk zelfs nog beter dan jij als leidinggevende. Wat ze wél nodig hebben, is motivatie en waardering. Deze sterspelers wil je namelijk niet verliezen.
2. Externe specialisten
Van een ingehuurde specialist mag je verwachten dat hij zijn vak goed verstaat. Taakgericht instrueren is dan ook niet nodig. Wel kunnen ze vaak wat ondersteuning gebruiken op het gebied van communicatie en informatievoorziening. Omdat ze de bedrijfsstructuur niet kennen, is het vinden van de juiste contactpersonen of informatie bijvoorbeeld vaak een uitdaging.
Aandachtspunten bij ondersteunend leiderschap
Wanneer ondersteuning eigenlijk niet nodig is en er nog maar weinig communicatie plaatsvindt, kan een blinde vlek ontstaan. Misschien is een medewerker wel helemaal niet meer blij in zijn rol, heb jij dit als leidinggevende niet door en verlies je door onoplettendheid een belangrijke medewerker.
Aan de andere kant kun je ook doorslaan in je ondersteunende rol. Zo is er het risico dat je je teveel mengt in privéproblemen, waardoor de scheiding tussen werk en privé vager wordt.
Welke leiderschapsstijl moet ik toepassen?
Volledig ondersteunend en volledig sturend leiderschap zijn twee uitersten. De meeste medewerkers zullen een vorm van leiderschap nodig hebben die ergens tussen die twee uitersten in zit. Maar hoe bepaal je waar een medewerker op dit moment staat en wat hij nodig heeft?
Een eerste stap is om te kijken naar de aanwezige competenties en vaardigheden . Heeft een medewerker bewezen dat hij de werkzaamheden aan kan? Als dat niet het geval is, is meer sturing nodig. Hoe beter het gaat, hoe meer je je kunt bewegen richting ondersteunend leiderschap.
Leer verschillende leiderschapsstijlen toepassen
Wil je leren welke leiderschapsstijlen er allemaal zijn en hoe je ze in de praktijk toepast? Voor beginners raden we de cursus Starten met leidinggeven aan en voor doorgegroeide vakspecialisten de training Praktisch leidinggeven op de werkvloer. In beide trainingen komen de verschillende stijlen van leidinggeven aan bod.
Je kunt natuurlijk ook altijd even bellen naar 0172 – 42 34 56 voor vrijblijvend studieadvies op maat.
Bereid je voor op jouw nieuwe rol als leidinggevende. Volg dé cursus voor beginnende leidinggevenden.
Ontdek de cursus
