26 september 2023

Bij het metaalbedrijf waar Jo­­­s werkt, hebben ze regelmatig stagiairs.  Ze willen nieuwe talenten graag een kans geven om zich te ontwikkelen en wie weet aan zich te binden. Een beoordeling van een stagiaire, een voorbeeld daarvan ­­­zou dan ook goed van pas komen.

Vorig jaar hadden ze in totaal acht stagiairs maar dat willen ze minstens verdubbelen in het komende jaar. Daarom hebben ze onlangs Jos vrijgemaakt om zich bezig te houden met de begeleiding en beoordeling van stagiaires. Jos vindt het een leuke nieuwe uitdaging en had al veel aan de tips uit het artikel Help, ik ga een stagiair begeleiden” maar vindt het beoordelen van stagiaires nog niet zo makkelijk. Zeker omdat sommige collega’s stagiaires nog steeds zien als goedkope extra handen. Ze hebben weinig zin om veel tijd te steken in het begeleiden van stagiaires, laat staan om feedback te geven voor een beoordeling. Hij zou het liefst een voorbeeld willen van een beoordeling van een stagiaire zodat hij een uitgangspunt heeft

Maarten Brand is schrijver van “Het grote stageboek voor werkgevers” en is spreker en trainer, onder andere bij IMK Opleidingen. Hij ging in gesprek met Jos en gaf hem tips over het begeleiden en beoordelen van stagiaires.

Beoordeling van stagiaires, begin bij het begin

Beoordeling stagiaire leerdoelen WISH - IMK OpleidingenMaarten: “Begin bij het begin: bepaal samen met de stagiair en de school wat de leerdoelen zijn. Hoe concreter, hoe beter. Dit doe je voordat de stage begint of in de eerste stageweek. Een handige methode die je daarvoor kunt gebruiken is de WISH-methodiek: Wensen, Inbeelden, Struikelblokken en Handelingen.

In het kort een uitleg:

  • Wensen: bespreek de leerwensen. Wat wil de stagiair leren, wat wil de school en wat het bedrijf? Maak een lijst van vragen waarvan jullie allemaal vinden dat die aan bod moeten komen tijdens de stageperiode. Natuurlijk moeten die wel aansluiten bij de opleiding en het werk dat kan worden gedaan door de stagiaire.
  • Inbeelden: bekijk samen met de stagiair de concrete doelen, wat is het ideale resultaat aan het einde van de stage? Het beste werkt het om die einddoelen SMART te maken (Specifiek, Meetbaar, Acceptabel en Tijdgebonden). Hoe helderder de doelen geformuleerd zijn, hoe motiverender voor zowel jou als begeleider als de stagiair.
  • Struikelblokken: welke knelpunten kan een stagiair tegenkomen? Dat kan van alles zijn: durft de stagiair vragen te stellen, is er voldoende begeleidingscapaciteit, heeft de stagiair werkervaring? Schrijf al die mogelijke struikelblokken op. In de laatste stap maak je concreet hoe je omgaat met die struikelblokken.
  • Handelingsintenties: per struikelblok bedenk je samen met de stagiair welke concrete acties nodig zijn op het moment dat een struikblok zich voordoet.

Zo heb je samen een heel concreet stageplan gemaakt op basis waarvan jij en de stagiair de voortgang kunnen monitoren.”

Jos: “Dit is goed te doen: ik merk dat heel uitgebreide stageplannen minder goed werken. We zijn toch wel erg van de praktijk. Ik vraag me alleen af hóe ik de stagiair moet beoordelen en waar ik op moet letten.”

Beoordeling stagiaire: een voorbeeld met WAKKER

Beoordeling stagiaire Wakker - IMK OpleidingenMaarten verwijst in zijn boek naar de WAKKER-methode en vindt dit een praktische manier om een objectieve beoordeling van een stagiair op te stellen.

De WAKKER-methode ziet er als volgt uit:

  • Waarnemen: Wat doet en zegt de stagiair?
  • Aantekeningen maken: Schrijf op wat je ziet, wees dus objectief en geef er niet al direct een interpretatie aan.

Maarten: “Ik ken een verhaal dat een stagiair was aangesproken dat hij te veel op zijn telefoon zat. De dag erop zag een collega dat de stagiair weer met zijn telefoon in de weer was en trok zijn conclusies. De stagiair kon vertrekken. Wat bleek? Er was te weinig tijd om de stagiair uit te leggen hoe bepaalde machines eruitzagen en dat hij dat maar moest opzoeken via Google. Trek daarom niet te veel en te snel conclusies en communiceer helder over afspraken. Niet alleen met de stagiair, ook met de collega’s die met hem of haar samenwerken.”

  • Klasseren: Bij welke leerdoelen past dit gedrag?
  • Kwalificeren: Voldoet het gedrag van de stagiair aan die leerdoelen?
  • Evalueren: Wat is jouw oordeel over dit gedrag?
  • Rapporteren: Bespreek jouw observatie, je oordeel en uitleg met de stagiair tijdens een feedbackmoment of het beoordelingsgesprek.

Maarten: “Hoewel de criteria van elke opleiding anders zijn en de leerdoelen van stagiairs natuurlijk ook van elkaar verschillen zijn er wel wat algemene zaken waarmee je in de beoordeling rekening kunt houden:

  1. Een beoordeling mag geen verrassing zijn: voer zeker 3 gesprekken in een stageperiode van 20 weken. Zo kun je tijdig bijsturen, zowel als het minder voorspoedig loopt dan verwacht en als de stagiaire zijn leerdoelen juist veel sneller behaalt.
  2. Een gezamenlijke beoordeling is een gezamenlijke opgave van collega’s, opleiding en de stagiair. Dus vraag om input van anderen en check ook wat de stagiair nodig heeft. Dit wordt 360 graden feedback genoemd.
  3. Bedenk goed dat de stagiair er is om te leren: fouten maken mag moet!
  4. Kijk niet alleen naar het eindresultaat maar ook naar hoe de stagiair er is gekomen.
  5. Geef direct feedback als de stagiair onwenselijk gedrag vertoont.

Elk beoordelingsmoment is een gelegenheid om de stage maximaal te laten aansluiten op het leerproces van de stagiair. Het ultieme doel is als je als praktijkbegeleider de eerste periode vooroploopt waarna je naast de stagiaire kunt gaan staan tot uiteindelijk de stagiair vooroploopt.”

Stage beoordeling voorbeeld downloadBeoordelingsformulier stagiair - boek packshot - Maarten Brand - IMK Opleidingen

Maarten gaf Jos een beoordelingsformulier waarmee Jos eenvoudig en snel een beoordeling kan opbouwen.
Wil jij ook gebruikmaken van dit beoordelingsformulier? Dat kan!

    Wil jij graag antwoord hebben op alle vragen over stages en stagiairs? Bestel hier ‘Het Grote Stageboek’.

    Meer leren over het beoordelen van stagiairs

    Na het gesprek met Maarten is het Jos veel duidelijker geworden hoe hij het beoordelingsproces kan aanpakken. Hij wil ook nog een aanvullende training volgen. Zo is er de cursus Praktijkopleider waarin de organisatie van het leerproces, werving en selectie én het effectief begeleiden van stagiaires en zij-instromers aan bod komt.

    Het kan ook zijn dat Jos kiest voor de training Kwalificerend beoordelen waarin je leert een objectief eindoordeel te geven over de beroepspraktijkvorming en de bijbehorende competentieontwikkeling.

    Wil je weten hoe IMK Opleidingen jou kan helpen met het begeleiden van stagiaires? Neem dan contact op met een van onze studieadviseurs voor een persoonlijk en vrijblijvend studieadvies. Dat kan via 0172 – 42 34 56 of advies@imkopleidingen.nl.

    Veelgestelde vragen

    Hoe beoordeel je een stagiair?

    Het beoordelen van een stagiair begint met weten wat de stagiair moet leren. Ook is het belangrijk dat je meerdere meetmomenten inbouwt en dat je input van verschillende collega’s vraagt. Je kunt gebruikmaken van een beoordelingsformulier dat je tijdens de stageperiode een paar keer invult.

    Waar moet je op letten als je een stagiair beoordeelt?

    Een beoordeling mag sowieso geen verrassing zijn. Je voert dus meerdere keren gesprekken met de stagiair zodat leerdoelen bijgesteld kunnen worden als dat nodig is. Ook is het belangrijk dat je de stagiair ruimte geeft om te reageren op de beoordeling.

    Is er een training over het beoordelen van stagiairs?

    Het beoordelen van stagairs is een belangrijk onderdeel van het begeleiden van stagiairs. Daarom bieden we de training Kwalificerend beoordelen aan waarin je leert vaststellen of studenten voldoen aan de kwalificatie- en/of exameneisen om te kunnen starten in een beroep.