Hybride werken: verre toekomst of nabije werkelijkheid?

15 april 2021

Hybride werken, iedereen heeft het erover. Het is meer dan alleen thuiswerken 2.0. Wat is het precies, wat zijn de voor- en nadelen en wat betekent het voor jouw organisatie? In dit artikel geven we een voorzet en op 22 april vertelt trainer Marjan Olyslager er meer over tijdens de webinar die helemaal in het teken staat van dit onderwerp.

Wat is hybride werken?

Bij hybride werken denken mensen vaak aan een mix van thuis en op kantoor werken. In de praktijk kan dat het geval zijn, toch is het niet de kern. Hybride werken betekent dat je werkzaamheden doet op de locatie waar je ze het beste kunt uitvoeren. Dat is dus niet automatisch 50% thuis en 50% op kantoor; het kan ook in een andere verhouding en op andere locaties. Het hangt af van de taken die je hebt en de doelen die je wilt bereiken. Met andere woorden: wát je doet, is leidend voor wáár je het doet.

Eerst ervaren, dan geloven

Het op meerdere locaties werken leek voor veel werkgevers (en werknemers) lange tijd onaantrekkelijk. Je moet er maar op vertrouwen dat het werk wordt gedaan en doelen worden gehaald. Door corona is deze vorm van werken het afgelopen jaar in een stroomversnelling geraakt. Dankzij de coronamaatregelen zijn veel werknemers noodgedwongen vanuit huis gaan werken. In de eerste weken werd veel gepraat over de nadelen en vooral: hoe regel je dat als je kinderen ook thuis zijn? Gaandeweg veranderde dit. Door het zelf in de praktijk te ervaren, zijn veel twijfels over hybride werken weggevallen. Zowel werknemers als werkgevers ontdekken steeds meer voordelen.

Als er iets te kiezen valt, staan we vaak veel meer achter de keuze en zijn we meer gemotiveerd om er een succes van te maken.

Voordelen van hybride werken

Werknemers die hybride werken:

1. werken thuis geconcentreerder. Ze worden niet afgeleid door collega’s die om de haverklap langslopen of het praatje bij de koffieautomaat en zijn dus productiever.
2. overleggen online korter en meer to the point. Bijna niemand wil ellenlange vergaderingen via de webcam. Er is minder ruimte voor een kletspraatje vooraf dus de tijd wordt efficiënt benut.
3. kunnen werk en privé beter combineren. De kinderen van school halen, boodschappen doen, een mantelzorgtaak vervullen of even hardlopen kan nu gemakkelijker tussendoor. Die tijd haal je bijvoorbeeld ’s avonds weer in.
4. ervaren meer werkgeluk en zijn meer betrokken. Veel werknemers vinden het prettig dat ze de vrijheid krijgen om hun werk zelf in te richten. Ze ervaren vertrouwen van de werkgever en nemen hun verantwoordelijkheid om de doelen te halen en het werk af te krijgen. Als er iets te kiezen valt, staan ze vaak veel meer achter de keuze en zijn ze meer gemotiveerd om er een succes van te maken.
5. hoeven minder te reizen en staan minder in de file. Dit draagt bij aan een schoner milieu én het is minder belastend voor werknemers. Het bespaart kosten, niet alleen op autogebruik en brandstof, maar ook op de benodigde kantoorruimte en de energiekosten van het gebouw.

Nadelen hybride werken

Natuurlijk kent hybride werken ook nadelen, vooral als dat volledig thuiswerken betekent. Werknemers die vooral op een andere plek dan kantoor werken:

1. missen ‘echt’ sociaal contact.
2. hebben moeite hun werk los te laten (‘altijd aanstaan’).
3. werken soms te lang door.
4. krijgen lichamelijke klachten als hun werkplek niet optimaal is ingericht
5. verliezen feeling met hun organisatie.
6. ervaren onduidelijkheid en miscommunicatie over waar iemand zich bevindt. Denk aan een vergadering waarvan de een denkt dat die online is en de ander in een vergaderruimte zit te wachten.
7. kunnen collega’s moeizaam telefonisch bereiken, doordat niet duidelijk is wanneer iemand aan het werk is en wanneer niet.
8. delen hun kennis niet altijd optimaal.

Niet alles leent zich voor volledig thuiswerken. Denk bijvoorbeeld aan brainstormen over een nieuw product, een knelpunt in een productiestraat oplossen, belangrijke besluiten nemen en/of communiceren, een functioneringsgesprek voeren of aandacht geven aan een collega die ‘het even moeilijk heeft’. In dat soort situaties is live contact belangrijk om echt te zien wat er speelt, de verbinding te maken en te zorgen dat ook de non-verbale communicatie optimaal is. Daarom biedt hybride werken juist een uitkomst. Je bekijkt per taak waar je die het handigst uitvoert.

Is het weggelegd voor iedereen?

De ene activiteit leent zich minder voor hybride werken dan de andere. Mensen die werken in een productieomgeving zijn gebonden aan de locatie om hun werk te kunnen doen, omdat daar de machines en apparatuur staan. Dit geldt ook voor hun directe leidinggevenden. Je kunt een knelpunt in een productieproces niet op afstand oplossen. En als er misverstanden of spanningen zijn tussen collega’s, dan moet je op de werkvloer aanwezig zijn om dit te signaleren en bespreekbaar te maken. Vergelijkbare situaties gelden voor verkopers in een (fysieke) winkel, in de horeca, mensen met een contactberoep.

In de dienstverlenende sector ligt het anders. Daar is het meestal gemakkelijker om het werk vanuit een andere locatie te doen. Informatie opzoeken, stukken lezen of nadenken kan prima individueel, vanuit huis of een andere locatie. Samen aan een document werken, kan ook vanuit verschillende locaties en op verschillende tijdstippen. Maar voor bijvoorbeeld besluiten nemen en elkaar feedback geven, heb je die fysieke ontmoeting nodig.

Ook hier geldt dus:

Wat je doet, bepaalt hoe je hybride werken in jouw organisatie invult.

Hoe geef jij hybride werken vorm in jouw organisatie?

Steeds meer bedrijven oriënteren zich op de vraag: hoe kun je hybride werken zo goed mogelijk vormgeven in je organisatie? Veelzeggend is dat in maart 2020 slechts 40 keer per maand werd gegoogeld op het woord ‘hybride werken’, terwijl dat aantal in maart 2021 is toegenomen tot maar liefst 2.400.

De mate waarin je hybride kunt werken en de manier waarop je het invult, verschilt per sector en organisatie. Dat neemt niet weg dat vrijwel elke organisatie er mee te maken krijgt, temeer omdat veel werknemers er enthousiast over zijn. De Hogeschool van Amsterdam deed hier recent onderzoek naar. Een grote groep vindt het prettig dat ze dankzij hybride werken zelf het werk mag inrichten. Wie meer verantwoordelijkheid krijgt, voelt het vertrouwen van zijn werkgever. De meerderheid van werknemers geeft dan ook aan ook na corona graag hybride te blijven werken.