29 augustus 2023

Ben je doorgegroeid naar de functie van middle manager en kun je tips voor leidinggeven gebruiken? Lees dan snel verder! Als middle manager kun je het gevoel hebben alsof je tussen twee vuren in zit. Alsof je elke keer opnieuw moet kiezen tussen je team en het hoger management. Dat gevoel alsof je in een spagaat staat. Hoe ga je daar het beste mee om?

Navigeer met deze 7 tips succesvol door de uitdagingen van leiding geven

In dit artikel vertelt middle manager Jan Bosma over zijn ervaringen met leidinggeven aan zijn team. Hij en Megan van der Velden, trainer bij IMK Opleidingen, geven je maar liefst 7 tips voor jou als leidinggevende.

Tip 1. Wees betrokken en belangstellend

Koffiemok - IMK OpleidingenJan is bijna twee jaar geleden leidinggevende van zijn team geworden. Hij kan zich de eerste tijd nog goed herinneren: “In het begin wilde ik meedoen en one of the guys blijven. Maar dat werkte niet goed. Het voelde ongeloofwaardig. Het is wennen als je ineens anders wordt bekeken terwijl je als persoon niet veranderd bent.

Als middle manager merkte ik aan kleine dingetjes dat ik geen onderdeel van het team meer was. Het gesprek bij de koffieautomaat viel bijvoorbeeld stil als ik erbij kwam staan.

“Vroeger klaagde ik vrolijk mee over alles wat het management niet goed deed. Maar nu was ík die manager. Een gekke gewaarwording”.

Inmiddels heb ik geleerd dat ik ook onderdeel van het team kan zijn door oprechte belangstelling te tonen en betrokken te zijn.”

Tip 2. Weet wat jouw stijl van leidinggeven is

Megan hoort tijdens haar trainingen vaak dat middle managers het lastig vinden om hun positie te bepalen en eigen stijl te vinden. Wat kan helpen is om onze managementtest te doen om erachter te komen wat voor soort manager je bent. Het is belangrijk om jezelf goed te kennen: wat zijn mijn valkuilen? Hoe reageer ik op bepaald gedrag? Hoe handel ik als er een stresssituatie is?

Tip 3. Leer je team kennen

Leer je team kennen. Kom erachter op welke manier je het beste kunt aansturen. Dat kan wisselen per persoon: de een heeft duidelijke instructies nodig waar de ander juist wat meer vrijheid nodig heeft.

Er zijn verschillende leiderschapsstijlen die je op verschillende momenten kunt toepassen. Situationeel leiderschap noemen we dat. De afbeelding hieronder laat dat goed zien.

eiderschapstijl model - IMK Opleidingen

Het kan zijn dat je bijvoorbeeld leidinggeeft aan een ervaren medewerker die van de hoed en de rand weet. Die heeft weinig ondersteuning nodig en weinig sturing. Dan kom je uit op stijl 4 Delegeren (zie ook het artikel Delegeren kun je leren.)

Het kan óók zijn dat je die ervaren medewerker iets nieuws wilt laten oppakken. Dan kom je bijvoorbeeld uit op Stijl 3: Stimuleren. De medewerker heeft ondersteuning nodig, maar weinig sturing.

Een stagiaire of starter heeft én ondersteuning nodig én sturing. Dan kom je uit bij Stijl 2: Begeleiden.

Wil je iemand een eenmalige opdracht geven met een duidelijk doel? Dan is Stijl 1 Instrueren van toepassing. Diegene heeft duidelijke sturing nodig met een heldere instructie maar kun je daarna de opdracht toevertrouwen.

In dit artikel lees je hoe DISC kan helpen om maximaal gebruik te maken van de capaciteiten binnen jouw team.

Tip 4. Wees transparant en leer onderhandelen

Toen Jan nog geen middle manager was had hij vaak het gevoel dat het hoger management niet luisterde en geen idee had wat er op de werkvloer speelde. “Ik heb zo vaak gedacht: hoe kan het nou dat ze niet doorhebben hoeveel werk het zou schelen als we wat extra mensen zouden hebben of een paar extra machines? Inmiddels ben ik, mede door het volgen van de opleiding Middle Management A, erachter dat er zoveel meer meespeelt. Het leiden van een bedrijf is echt veel complexer dan ik ooit had kunnen vermoeden.

En toch voel ik die spagaat wel vaak want ik snap hoe het is om op de werkvloer elke keer tegen dezelfde problemen aan te lopen. Maar, ik snap nu ook welke processen er zijn, hoe ingewikkeld besluitvorming kan zijn en hoe alles in elkaar grijpt. Een eenvoudige vraag om extra middelen is soms veel ingewikkelder dan je denkt. Ik probeer zo transparant mogelijk te zijn waarom iets niet kan en ik heb leren onderhandelen. Zowel met het hoger management als met mijn team. Het is geven en nemen.”

Tip 5. Houd de grote lijnen in de gaten

Megan: “Leer om met een helicopterview te kijken. Laat je zo min mogelijk meeslepen door ditjes en datjes en houd de grote lijnen in de gaten. Op die manier wordt het veel makkelijker om te zien waar de prioriteiten liggen en te beoordelen welke wensen vanuit het team echt toegevoegde waarde hebben.”

Tip 6. Loslaten en accepteren

Leidinggeven betekent ook loslaten en accepteren. DISC kan hierbij helpen.

Jan: “Soms ben ik verbaasd over het gebrek aan initiatief en verantwoordelijkheidsgevoel binnen mijn team. Bijvoorbeeld even afwassen aan het einde van de dag of de werkplek opruimen is er niet altijd bij. Maar ook dingen zoals zelf een oplossing bedenken of iets langer doorwerken als dat nodig is gebeuren niet automatisch. Ik kon me daar enorm aan ergeren. Tot een collega-manager tegen me zei dat dat precies de reden was dat ik manager ben geworden en zij niet. Omdat ik wel initiatief neem en mijn verantwoordelijkheid pak. Dat is nou eenmaal het verschil tussen mij en mijn team. Dat inzicht heeft me geholpen om irreële verwachtingen los te laten. En dat geeft veel meer rust.”

Tip 7. Leren delegeren

Jan: “In het verlengde van tip 6 over loslaten en accepteren ligt dat ik heb leren delegeren. In het begin werkte ik net zo hard en misschien harder mee, om maar te laten zien dat er wat mij betreft niets veranderd was. Maar daardoor kreeg ik mijn eigen werk niet af én ik zat er veel te veel bovenop. Inmiddels heb ik meer afstand genomen en ben ik er voor ze als me nodig hebben. Grappig genoeg lossen ze nu veel problemen zelf op.”

Bonustip voor startende leidinggevende: accepteer je positie

Wat volgens Megan dé succesfactor is voor middle managers is het accepteren van hun positie in de organisatie. Als middle manager zit je nou eenmaal tussen twee vuren in. Daar kun je tegen blijven vechten, maar je kunt er beter mee leren omgaan. Door dat te accepteren pak je veel beter je positie en zie je waar je invloed zit en waar niet.

Nog meer tips voor teamleiders

Wil je nog veel meer weten over leidinggeven? Download dan onze gratis whitepaper 9 Praktische tips voor de leidinggevende met tips die niemand je geeft maar die je echt wilt hebben!

    Anderen lazen ook

    Meer weten over dit onderwerp, lees dan ook deze artikelen:

    Veel gestelde vragen over leidinggeven als middle manager

    Ik ga leidinggeven, waar moet ik rekening mee houden?

    Als je gaat leidinggeven omdat je bent doorgegroeid moet je met het volgende rekening houden. Je kunt het gevoel krijgen dat je in een spagaat terecht komt tussen je team en het hoger management. Het is belangrijk dat je leert om je positie te bepalen. Een andere verandering is dat je niet meer tot het team hoort, maar anders bekeken wordt.

    Kan ik een training volgen om beter te leren leidinggeven?

    Er zijn verschillende trainingen om beter te leren leidinggeven. Zo is er een opleiding Middle Management A of de training Starten met leidinggeven. Je kunt ook denken aan de training Praktisch leidinggeven op de werkvloer. Je kunt een passend studieadvies krijgen via studieadvies@imkopleidingen.nl

    Wat kan ik het beste doen als ik beter wil leren leidinggeven?

    Als je beter wilt leren leidinggeven, kun je een aantal stappen zetten.

    • Je kunt je inlezen op het onderwerp (zoals blogs en boeken)
    • Je kunt ook een test doen om erachter te komen wat voor soort leidinggevende jij bent zodat je weet waar je valkuilen zitten.
    • Je laat je coachen door een collega die al leidinggevende is.
    • Je volgt een training op het gebied van leidinggeven.
    • Of je downloadt hier de gratis whitepaper 9 Praktische tips voor de leidinggevende.

    Is teamleider hetzelfde als leidinggevende?

    Hoewel de termen vaak door elkaar worden gebruikt, is er een verschil tussen een teamleider en een leidinggevende. Een teamleider is verantwoordelijk voor het aansturen van een specifiek team en het behalen van resultaten binnen dat team, terwijl een leidinggevende een bredere rol heeft en meestal verantwoordelijk is voor het managen van meerdere teams of afdelingen binnen een organisatie.

    Is leidinggeven iets voor mij?

    Dat is iets wat je alleen zelf kunt beantwoorden. Je kunt het in elk geval wel leren! Starten met leidinggeven is de ideale training om dat te ontdekken. In twee dagen krijg je nieuwe inzichten en oefen je met vaardigheden die jou laten groeien van medewerker naar leidinggevende.