G4S is wereldwijd marktleider op het gebied van beveiligings- en veiligheidsoplossingen. Van geldtransport tot complete cash managementoplossingen. Van beveiliging van kantoor en evenement tot complete vliegvelden. Actief in 110 landen, en de grootste en meest veelzijdige dienstverlener op gebied van geld- en waardelogistiek in Nederland.

>> In 7 stappen van vraagstuk naar resultaat, hoe doen wij dat?

De situatie

Hoe zorg je ervoor dat de verantwoordelijkheden binnen een bedrijf lager in de hiërarchie komen te liggen? Hoe bereid je zittend middel management voor op méér zelfstandigheid en het dragen van méér verantwoordelijkheden? Dat was de uitdaging waar G4S in 2004 voor stond. G4S had een centraal hoofdkantoor in Utrecht, en er waren een aantal uitvoerende regio’s verspreid over het land. Tót die tijd werden die regio’s sterk centraal aangestuurd. Het roer moest echter om. G4S wilde op dit punt een strategische verandering doorvoeren, koers zetten richting een veel platter en slagvaardiger organisatie. Naar regio’s en kader met meer bevoegdheden en – daar draaide het allemaal om – meer slagkracht.

Maar hoe bereid je zittend kader voor op meer en grotere verantwoordelijkheden? Ivo Schrijvers, P&O-manager daarover: “Het middenkader in ons bedrijf komt merendeels uit het uitvoerende werk. Het zijn medewerkers die dankzij hun talenten, kennis en betrokkenheid boven het maaiveld uitsteken en promotie maken. Ze worden Hoofd Uitvoering en ‘baas’ over zo’n 35 geldtransporteurs. Daarmee komen ze in een totaal nieuwe wereld terecht.

“Van ‘collega’ worden ze ‘baas’ en dat betekent een draai van 180 graden. En … totaal nieuwe verantwoordelijkheden. Bijvoorbeeld het beheren van budgetten, de zorg voor ziekteverzuim, allerlei personeelstaken, het houden van functioneringsgesprekken. Nieuwe taken die vragen om meer ontwikkeling, meer vaardigheden en van onze kant om een professionele begeleiding. Wat vóór die tijd de medewerker was met de wat grotere mond, moet na promotie de man worden die in verschillende situaties, verschillende gesprekstechnieken kan hanteren. Dat gaat niet vanzelf, dat leerde je in de praktijk.”

De oplossing

Als je meer én andere taken van je mensen vraagt, moet je ze daarbij goed ondersteunen, dat was de insteek van G4S. Bovendien had het middel management in de periode rond 2004 veel voor de kiezen gehad: een onstuimige groei en de nodige overnames. Een groep van 36 senior geldtransporteurs werd als eerste geselecteerd om intern opgeleid te worden. Maar door wie? In de zoektocht naar een geschikte opleider kwam G4S bij IMK Opleidingen terecht.

G4S Human Resource directeur Dirk Tanis: “IMK Opleidingen verstaat als geen ander de kunst om voor onze doorgroeiers op de werkvloer de vertaalslag te maken tussen theorie en praktijk. Dat merkten we al bij de eerste kennismaking, dat heeft zich in de afgelopen tijd jaar-na-jaar bewezen. IMK Opleidingen doet dat op een manier die onze mensen aanspreekt. Met praktijkdocenten die weten wat er op de werkvloer speelt. In de lessen gaan ze uit van de eigen ervaring en de praktijk-van-alle-dag. Alle leerstof is direct bruikbaar, gaat over het dagelijks werk, gaat over zaken waar onze mensen keer op keer tegenaan lopen.”

“In goed overleg met IMK kozen we voor een maatwerk Middle Management A-traject met Middle Management B voor een kleinere groep potentials in vooruitzicht eventueel erna. Alles maatwerk aangeboden. Middle Management A is een praktijkgerichte, overzichtelijke opleiding op MBO-niveau met een landelijk erkend diploma. Dat vonden we belangrijk. Bovendien een opleiding waarmee je mensen een flinke stap verder brengt. De vier vaste modules Communicatie, Organisatie, Leiderschap, en Personeelbeleid van de opleiding werden op maat aangepast aan de G4S-situatie. Het totaal werd en wordt afgerond met een diploma. Dat is belangrijk, daar wordt intern ook zwaar aan getild. Zes jaar draait deze formule nu en het werkt!”

Het resultaat

Door de brede inzet in de eerste jaren is het niveau van het gehele middenkader in de lift gekomen. Zaken worden sneller en beter gesignaleerd, en het nieuwe management beschikt over meer communicatietechnieken waar ze op kunnen terugvallen. Dat merk je in de praktijk. De doelstelling om verantwoordelijkheden dieper in de organisatie te leggen is gehaald en geslaagd. Het verloop in de beveiligingsbranche is echter groot, dus wordt Middle Management A sinds 2004 jaarlijks aan een nieuwe groep ‘klimmers’ in het bedrijf aangeboden. Wat goed is, blijft!

Trainer Harm Hilgevoord: “Het is een vanzelfsprekendheid geworden. De mensen die aan de opleiding deelnemen zijn bij G4S altijd zeer gemotiveerd. Jaar-in, jaar-uit. Daar hoeven we niet in te investeren. Een praatje bij het begin over het ‘nut en belang’ is bij dit bedrijf niet meer nodig. Dat is iedereen allang duidelijk. In de eerste jaren is bij de uitreiking van het diploma ook altijd iemand van de directie aanwezig geweest, die het belang van hun groei in kennis en vaardigheden nog eens onderstreepte. Dat heeft heel goed gewerkt.”

“Het diploma blijkt een belangrijke focus voor de deelnemers. Goed voor hun cv, goed voor hun zelfvertrouwen. Velen zitten voor het eerst sinds jaren weer in de schoolbanken. Dat kan de nodige spanning geven. Onze aanpak is echter zo, dat de eigen praktijkervaringen altijd centraal staan in de lessen en dat we vandaar uit de stap naar de theorie maken. Het lesboek wordt meer een naslagwerk, een hulpmiddel, dan een stroef letterboek dat je op vrije avonden moet doorworstelen.”

Van de 36 mensen uit de eerste shift, zijn er later 12 doorgestroomd naar de Middle Management B opleiding. Die groep bestond uit de potentials binnen de G4S-organisatie. Bij verloop in het hogere segment zijn dat de medewerkers die intern de vrijvallende gaten opvullen. Zo wordt continuïteit van binnenuit in de organisatie ingebouwd en voorbereid. Degenen die Management B hebben doorlopen hebben meer dan in A een individuele spiegel voorgehouden gekregen. Een opleiding op HBO-niveau en modules met diepgang: psychologie, communicatie, interene processen, teambuilding, strategie en – heel belangrijk – persoonlijke effectiviteit.

Na de eerste opleidingsronde is G4S regelmatig de diepte ingegaan met speciale maatwerkopleidingen voor groepen. Waar nodig met individuele coaching door IMK. Ieder jaar krijgen alle nieuwkomers een introductiedag waarin IMK een blok over communicatie verzorgd. Dat geheel, dat totaalpakket werkt, en werpt zijn vruchten af.

P&O manager Ivo Schrijvers: “De huidige bezuinigingsronden maken echter dat we voor de nabije toekomst kritischer naar ons potentieel moeten kijken. Het is niet anders. Meer dan voorheen onderzoeken we de kwaliteiten van ieder individueel. Het opleidingsbudget is voor komend jaar weer wat lager dan het jaar hiervoor. Heel jammer, het dwingt je goed te filteren. Dus, alleen díe mensen opleiden die serieus verder willen en kunnen in het leidinggeven. Want niet iedere uitblinker is later ook een goede leider. We gaan het aanbod nog beter afstemmen op verdere uitbouw van al aanwezige kwaliteiten, waar nodig met maatwerkmodules voor groepen. Daar zetten we nu op in, en daarin is IMK Opleidingen voor ons een uitstekende partner. Dat bewijst de langdurige samenwerking natuurlijk ook al.”